Phiên dịch và dịch là hai khái niệm có mối tương quan chặt chẽ với nhau. Nhưng hai việc này lại hiếm khi được thực hiện bởi cùng một người. Sự khác biệt nằm ở các yếu tố như kĩ năng, đào tạo, năng lực và cả kiến thức ..chính các yếu tố đó gây lên việc hiếm người có thể làm được cả hai công việc trên.
Về mặt cơ bản, cả biên dịch và phiên dịch khác nhau theo khía cạnh môi trường làm việc, thông dịch viên dịch bằng miệng, trong khi biên dịch viên phải diễn giải ngôn ngữ bằng văn bản. Cả phiên dịch và biên dịch đều có chung mục đích là niềm đam mê ngôn ngữ và hiểu biết sâu sắc hơn về một loại ngôn ngữ.
Tuy nhiên, sự khác biệt trong kĩ năng lớn hơn nhiều so với các yếu tố tương đồng. Các kĩ năng quan trọng của người biên dịch là khả năng hiểu ngôn ngữ nguồn và văn hóa của quốc gia nguồn và cách sử dụng từ điển và các tài liệu tham khảo để áo dụng cho các yếu tố xuất hiện ở ngôn ngữ mục tiêu. Nói cách khác, trong khi các kĩ năng ngôn ngữ và văn hóa là đặc biệt quan trọng, thì yếu tố làm nên một dịch giả tốt chính là khả năng truyền tải sang ngôn ngữ mục tiêu.
Trái lại, đối với một thông dịch viên có thể dịch tại trận mà không sử dụng từ điển và các tài liệu tham khảo khác. Thông dịch viên cần có kĩ năng nghe cực tốt, đặc biệt là song song với việc phiên dịch. Việc phiên dịch cần phải có kĩ năng xử lý và ghi nhớ ngôn ngữ gốc mà người nói vẫn đang nói, trong khi đồng thời phải dịch ra ngôn ngữ nguồn ngay sau đó 5 đến 10 giây. Thêm vào đó, người thông dịch cần phảo có khả năng diễn giải trước công chúng và có trí thông minh để có thể chuyển đổi thành ngữ sao cho phù hợp với ngôn ngữ mục tiêu.
Kỹ năng của thông dịch viên quốc tế:
-
- Có kiến thức uyên thâm về các chủ đề chung của các bài phát biểu.
-
- Có sự hiểu biết sâu sắc về cả hai nền văn hóa
-
- Vốn từ rộng rãi
-
- Có khả năng bày tỏ ý từ một cách rõ ràng và chính xác đối với cả hai ngôn ngữ
-
- Kĩ thuật ghi chép để dịch liên tiếp.
- Ít nhất từ 2 đến 3 năm kinh nghiệm phiên dịch.